Ο άνθρωπος που σταμάτησε την έρημο

Από μια σκληρή, αδιάλλακτη γη έρχεται μια ιστορία ελπίδας. Ο Yacouba Sawadogo είναι ο άνθρωπος που σταμάτησε την έρημο. Η ιστορία του είναι η ιστορία του αγώνα και της δύναμης ενός και μόνο ανθρώπου. Ή πως ένας αγρότης με όραμα από την Δυτικό-Αφρικανική χώρα της Μπουρκίνα Φάσο αποκαθιστά και πάλι τα εδάφη που έχουν πληγεί από την ερημοποίηση και την ξηρασία. 

Η βόρεια έκταση της Μπουρκίνα Φάσο βρίσκεται στην ζώνη του Σαχέλ, μια ημι-άνυδρη περιοχή μεταξύ της ερήμου Σαχάρας στα βόρεια και των τροπικών σαβάνων νοτιότερα. Η περιοχή πλήττεται από ξηρασία περιοδικά. Η πιο πρόσφατη σημαντική ξηρασία ήταν κατά τη δεκαετία του 1970, με αποτέλεσμα την πείνα που στοίχισε τη ζωή σε πολλούς ανθρώπους.

Από το 1980 ο Yacouba Sawadogo πειραματίζεται με τεχνικές για την αποκατάσταση του κατεστραμμένου εδάφους και μέσα από την πολύχρονη προσπάθειά του έχει καταφέρει να ξαναπρασινίσει και να κάνει εύφορα 200 στρέμματα πρώην έρημου. Και το έχει επιτύχει χρησιμοποιώντας προσεγγίσεις παραδοσιακές στην περιοχή: φράγματα Pierreux και τρύπες Zai. 

Οι τρύπες Zai είναι ρηχές τρύπες που σκάβονται σε ευθείες στην ερημοποιημένη γη για να συλλέγουν το νερό της βροχής και χρησιμοποιούνταν παραδοσιακά για να αποκαταστήσουν την άγονη γη. Ο Yacouba Sawadogo το εξέλιξε γεμίζοντας τις τρύπες με κοπριά και κομπόστ, για να εξασφαλίσει μια πηγή θρεπτικών συστατικών για την ανάπτυξη των φυτών. Η κοπριά προσελκύει τερμίτες, των οποίων οι σήραγγες τρυπούν περαιτέρω το χώμα. Αύξησε επίσης το μέγεθος των οπών ελαφρώς πάνω από τα παραδοσιακά μοντέλα. Στις τρύπες Zai καλλιεργούνται κατόπιν δέντρα, σόργο, και κεχρί.

Τα φράγματα Pierreux φτιάχνονται με πέτρες σε ελαφρά επικλινή εδάφη και σκοπός τους είναι να σχηματίσουν μια λεκάνη απορροής. Όταν πέφτει βροχή, ωθεί λάσπη στις πέτρες και σχηματίζονται λίμνες. Έτσι επιβραδύνεται η ροή του νερού και του δίνεται περισσότερος χρόνος για να διεισδύσει στη γη. Η συσσωρευμένη ιλύ είναι επίσης ένα γόνιμο σημείο για να βλαστήσουν οι σπόροι των τοπικών φυτών. Τα φυτά επιβραδύνουν το νερό ακόμη περισσότερο με τη σειρά τους, και οι ρίζες τους σπάνε το συμπαγές έδαφος, κάνοντας ακόμη πιο εύκολο να εισχωρήσει μέσα περισσότερο νερό. 

Για την προώθηση αυτών των μεθόδων, ιδιαίτερα τις τρύπες Zai, ο Yacouba Sawadogo διοργανώνει δύο φορές το χρόνο τις «Ημέρες της αγοράς» στο αγρόκτημά του, στο χωριό του Gourga. Οι συμμετέχοντες από πάνω από εκατό χωριά έρχονται να μοιραστούν δείγματα σπόρων, ανταλλάσσουν συμβουλές, και μαθαίνουν ο ένας από τον άλλο. Επίσης έχει κληθεί στην Ευρώπη και στην Αμερική για να μιλήσει για το έργο του και την εμπειρία του.

Η ζωή και το έργο του Yacouba Sawadogo είναι το θέμα του ωριαίου ντοκιμαντέρ “ The Man Who Stopped the Desert” από την 1080 Films.