04 July 2009


Το σιωπηλό μαρτύριο των αστακών

www.animalaid.org.uk

Τα δεινά των αστακών κρατούν μεγάλο χρονικό διάστημα – ανασύρονται από το φυσικό βαθύβιο περιβάλλον τους μέσα σε μια παγίδα, τους δένουν τις δαγκάνες τους, κατόπιν μεταφέρονται στα καταστήματα και κρατούνται κάτω από συνθήκες ψύξης σε κατάσταση ημι-συνείδησης.

Στοιχεία για τους αστακούς

Οι αστακοί ανήκουν στην κατηγορία των καρκινοειδών ασπόνδυλων ζώων. Τα καρκινοειδή απορρίπτουν τους σκληρούς σκελετούς τους κατά διαστήματα προκειμένου να μεγαλώσουν. Οι αστακοί έχουν ένα "κεφάλι" το οποίο περιέχει την καρδιά, τα πεπτικά και σεξουαλικά όργανα – και μια "ουρά" (κοιλία) η οποία περιέχει το έντερο και τον πρωκτό. Το μάτι, τα στοματικά μέρη και ο εγκέφαλος (εγκεφαλικό γάγγλιο) βρίσκονται κάτω από το κεφάλι. Οι άγριοι αστακοί μπορούν να ζήσουν μέχρι 100 χρόνια. Η κύηση τους διαρκεί 9 μήνες.

Οι αστακοί έχουν αναπτύξει ιδιαίτερα τα συστήματα της όσφρησης και της γεύσης και χρησιμοποιούν περίπλοκα σήματα για να αντιληφθούν συνεχώς οποιεσδήποτε αλλαγές στο τοπικό περιβάλλον τους. "Οσφρήζονται" τις χημικές ουσίες στο νερό με τις κεραίες τους και "γεύονται" με τις αισθητήριες τρίχες κατά μήκος των ποδιών τους. Οι αστακοί μπορούν να παράγουν και να ανιχνεύσουν ήχους χαμηλής συχνότητας. Ο βρυχηθμός "των αστακών με δεμένες δαγκάνες" μπορεί να γίνει αισθητός όταν εξάγονται από τον φυσικό βιότοπο ή την δεξαμενή τους. Οι Αμερικάνικοι αστακοί "παράγουν τραχείς ήχους" κατά τη διάρκεια επιθετικών συγκρούσεων, "κροταλίζουν" όταν είναι απομονωμένοι και "παράγουν σύντομους, οξείς ήχους" όταν είναι έξω από το καταφύγιο τους.

Οι αστακοί έχουν δέκτες πόνου

Οι αστακοί δεν έχουν μια συγκεντρωμένη περιοχή εγκεφάλου όπως τα θηλαστικά – αντ' αυτού έχουν μεγάλα γάγγλια (μεγάλη συστάδα νευρικών κυττάρων) επάνω και κάτω από το στόμα και μικρότερα γάγγλια σε κάθε τμήμα στο σώμα.

Το Δίκτυο Οστρακόδερμων (Shellfish Network) λέει, "Ο αστακός είναι δυνατόν να αισθάνεται πόνο σε οποιοδήποτε από αυτά τα σημεία." Αν και οι αστακοί δεν έχουν εγκεφαλικό φλοιό (η περιοχή του εγκεφάλου που μεταφράζει τα ερεθίσματα πόνου στην αίσθηση του πόνου), οι ζωολόγοι τους περιγράφουν ως έχοντες σύνθετα νευρικά συστήματα. Ο Ζωολόγος ασπόνδυλων ζώων Jaren Horsley Ph.D. έχει μελετήσει τα καρκινοειδή για χρόνια και δηλώνει ότι ο αστακός, "έχει ένα περίπλοκο νευρικό σύστημα που, μεταξύ άλλων, του επιτρέπει να διαισθανθεί ενέργειες που θα του προκαλέσουν κακό... [ Οι αστακοί ], είμαι βέβαιος ότι μπορούν να αισθανθούν πόνο."

Παγίδευση και αιχμαλωσία

Τα Makro διατηρούν τους αστακούς τους σε θερμικές θήκες με ένα μικρό πακέτο πάγου για να "μειώσουν την δραστηριότητα" τους. Δεν έχουμε κανέναν τρόπο να μάθουμε εάν οι αστακοί υποφέρουν σε αυτήν την επιβεβλημένη κατάσταση νάρκης. Ξέρουμε, εντούτοις, ότι η προκαλούμενη υποθερμία σε άλλα ζώα (ερπετά, αμφίβια και ψάρια) δεν θεωρείται ότι μειώνει την ευαισθησία στον πόνο. Έτσι λοιπόν επειδή ψύχονται, αυτό απαραιτήτως δεν σημαίνει ότι δεν αισθάνονται τον πόνο και πιθανώς θα παραμένουν ευαίσθητοι στα σωματικά τραύματα.

Οι αστακοί πιάνονται σε παγίδες. Κάθε χρόνο, χιλιάδες παγίδες χάνονται. Εάν η παγίδα δεν έχει έναν μηχανισμό χρονομετρημένης απελευθέρωσης, οι αστακοί θα αφεθούν απλά να πεθάνουν από την πείνα, τον κανιβαλισμό ή να ξεβραστούν σε μια παραλία. Κατά τη διάρκεια της μεταφοράς, οι αστακοί τυπικά συσκευάζονται στενά μαζί σε δεξαμενές με τις δαγκάνες τους δεμένες με λάστιχα για να τους εμποδίσουν να τραυματίσουν ο ένας τον άλλον.

Βράζονται ζωντανοί

Ο γνωστός σεφ Gordon Ramsey εξηγεί με ακρίβεια πως σκοτώνει τους ζωντανούς αστακούς και πως αισθάνεται όταν το κάνει. "Πάντα αισθάνεσαι καλύτερα όταν έχεις σκοτώσει κάτι. ... Μαχαιρώνω το κεφάλι του αστακού. Αισθάνεσαι όλο και καλύτερα για αυτό... Ένας Θεός ξέρει πόσους έχω σκοτώσει... τους βυθίζω σε ζωμό λαχανικών που βράζει, και οι ουρές τους κτυπιούνται επάνω κάτω και κραυγάζουν και μπορείτε να ακούσετε τις δαγκάνες τους να γρατζουνάνε στις πλευρές, και παίρνω μεγάλη ευχαρίστηση από αυτό." (περιοδικό Independent, 12 Οκτωβρίου 2003).

Το Δίκτυο Οστρακόδερμων (Shellfish Network) λέει ότι όταν οι αστακοί ρίχνονται στο βραστό νερό "συμπεριφέρονται άγρια, κτυπώντας τις ουρές τους και προσπαθούν να δραπετεύσουν". Ο θάνατος τους μπορεί να πάρει από 15 δευτερόλεπτα μέχρι 7 λεπτά.

Επίσης είναι μύθος ότι οι αστακοί βαθμιαία χάνουν τις αισθήσεις τους εάν το νερό βράσει αργά. Οι φρεσκοπιασμένοι αστακοί τινάζονται, τρέμουν, παλεύουν και κτυπιούνται βίαια καθώς η θερμοκρασία αυξάνεται. Οι αστακοί που έχουν γίνει ανενεργοί λόγω των παρατεταμένων περιόδων μεταφοράς ή περιορισμού μπορεί να μην αντιδράσουν τόσο προφανώς αλλά αυτό δεν σημαίνουν ότι έχουν γίνει αναίσθητοι στον πόνο.